Verkoop en huur vastgoed
Verder vonden er meer verhuur- en verkooptransacties plaats dan in het voorgaande jaar. Eind 2017 stond in totaal ongeveer 2,26 miljoen vierkante meter winkelruimte te huur of te koop. Dit is 164.000 vierkante meter minder dan eind 2016. Het gaat om een daling van 6,7 procent.
De oppervlakte van de opgenomen winkelruimte kwam uit op circa 880.000 vierkante meter, 20 procent minder dan in 2016. “Maar dat was dan ook een recordjaar waarin voor veel voormalige V&D-panden een nieuwe gebruiker werd gevonden”, aldus NVM Business.
Bedrijfsruimte in gebruik
In totaal is er vorig jaar bijna 6,5 miljoen vierkante meter aan bedrijfsruimte in gebruik genomen. Opmerkelijk is dat de aanhoudende groei veroorzaakt wordt door de e-commercesector. Daardoor werd er bijna 2 miljoen vierkante meter aan logistiek vastgoed verhuurd en verkocht.
Ook de vraag naar productie- en opslagruimten was in 2017 opvallend hoog. In totaal werd vorig jaar circa 1,8 miljard euro in dit deel van de commerciële vastgoedmarkt geïnvesteerd, bijna 30 procent meer dan in 2016.
Leegstand kantoorpanden
De leegstand liep vooral terug in de Randstad. Volgens NVM Business is in de grote steden sprake van een te beperkt aanbod van moderne, goed gesitueerde kantoren. Het beschikbare aanbod in Nederland daalde vorig jaar van 7,8 miljoen vierkante meter kantooroppervlakte naar 6,7 miljoen vierkante meter. De leegstand van kantoren nam vooral af door sloop of herbestemming.
Ook de winkelleegstand nam af. Het aantal winkelpanden dat werd aangeboden, daalde daarbij van ongeveer 7.200 naar ongeveer 6.750 panden. Ook hierbij speelde een rol dat de winkelvoorraad in vrijwel alle provincies door herbestemming of sloop kleiner werd.
Kleinere gemeenten
Vooral in de kleinere plaatsen bleef het moeilijk om de aanwezige leegstaande panden verhuurd te krijgen. Terwijl het aanbod in deze gemeenten over het algemeen licht daalde, nam de langdurige leegstand veelal toe.
Het aanbod van bedrijfsruimten ging met 11 procent omlaag tot circa 12,4 miljoen vierkante meter. Ook aan de vraagzijde was sprake van een positieve stemming: er werd 7 procent meer opgenomen dan in 2016.
NVM Business verwacht dat de vraag naar commercieel vastgoed ook in 2018 op een hoog niveau zal liggen. Mede dankzij de aanhoudende vraag naar grootschalig logistiek vastgoed, zijn de vooruitzichten met name voor de markt voor bedrijfsruimtes gunstig.